شفافیت سازمانی

الگوی شفافیت سازمانی در سازمان‌های دولتی

نویسندگان:

محمد امین جمشیدیان، ناصر میرسپاسی، کرم اله دانش فرد

چکیده:

دنیای متغیر امروز ایجاب می­کند که سازمان­ها برای بقا به دنبال ابزار­های نوین باشند. یکی از ابزار­هایی که سازمان­ها را در تامین اهداف یاری می­کند شفافیت سازمانی است. شفافیت سازمانی نفش موثری در بهبود و توسعه امور سازمان ها در دستیابی به مزیت رقابتی پایدار و پیش نیاز عملکرد موثر سازمان دارد.  این پژوهش به دنبال ارائه الگوی شفافیت سازمانی در سازمان­های دولتی بود. پژوهش حاضر ابتدا در چارچوب رویکرد کیفی و با استفاده از روش تحلیل مضمون و شبکه مضامین آتراید و استرلینگ (2001)  صورت گرفته است. مشارکت­کنندگان بالقوه اعضای هیئت علمی دانشگاه و کارشناسان می­باشند. در این پژوهش با 8 نفر از متخصصان اداری و دانشگاهی با استفاده از شیوه نمونه­گیری هدفمند و گلوله­برفی بر مبنای اشباع­نظر، مصاحبه­هایی صورت پذیرفت. در بخش کمی تحقیق نیز برای ارزیابی مدل استخراج شده از بخش کیفی با استفاده از روش پیمایشی توصیفی، مدل با استفاده از ابزار پرسشنامهمبتنی بر طیف لیکرت مورد ارزیابی قرار گرفت. جامعه آماری مدیران سازمان­های دولتی در شهر اراک می باشند. در این بخش، به دلیل محدود بودن جامعه و عدم نیاز به نمونه­گیری، کل جامعه مورد سرشماری قرار گرفت. الگوی شفافیت سازمانی در قالب 2 مضمون فراگیر، 11 مضمون سازمان­دهنده و 52 مضمون پایه ارائه گردید. مضامین فراگیر شفافیت سازمانی شامل دو مضمون سازمانی و محیطی است. در مرحله ارزیابی مدل، نتایج به دست آمده از آزمون t تک نمونه­ای نشان داد که میانگین شاخص های پنج­گانه از حد وسط میانگین جامعه (3) بالاتر است و آزمون t با سطح معنی­دار پایین تر از 05/0 معنادار است (0001/0 = p.value). بنابراین یافته­ها نشان داد که الگوی شفافیت سازمانی از جامعیت، سادگی و سهولت، صحت، قابلیت کاربردی بودن و از نوآوری لازم برخوردار است. با توجه به یافته­های پژوهش می توان نتیجه گرفت شفافیت سازمانی از طریق عوامل ساختاری، فرهنگی، رفتاری، اهداف سازمانی و راهبردهای سازمان در بعد سازمانی و عوامل قانونی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و تکنولوزیکی در بعد محیطی برقرار و تحقق خواهد یافت.